شرایط ازدواج موقت ( صیغه )
شرایط ازدواج موقت، قانونا و شرعا صیغه موقت یا همان ازدواج موقت همانند ازدواج دائم با جاری کردن خطبه صیغه انجام می گیرد که نهایتا زن و مرد به هم محرم شده و زوجیت بینشان شکل می گیرد. نکته مهم در زمان جاری کردن صیغه این است که باید مدت زمان صیغه و میزان مهریه مشخص شود تا صیغه محرمیت صحیح باشد. طبق قانون و ضوابط تعیین شده عقد بر دو دسته است : عقد دائم و عقد موقت.
مجموعه شرایط ضمن عقد در عقد نکاح دائم و موقت با یکدیگر متفاوت است. درست است که با جاری شدن صیغه عقد زوجین در هر دو ازدواج به یکدیگر محرم شده و زوجیت بینشان شکل میگیرد اما در ابتدا باید تعیین گردد که صیغه موقت است یا دائم تا احکام و آثار در زمینه های ارث، نفقه و قوانین مربوط به ثبت ازدواج مشخص گردد.
شرایط صحت ازدواج موقت چیست؟
همانطور که گفته شد ازدواج موقت از انواع عقد نکاح می باشد. بر خلاف عقد دائم عقد موقت عقدی است که برای مدت زمان مشخص و با مهریه مشخص جاری می شود و زوجیت بین زن و مرد شکل می گیرد. برای صحت در عقد موقت موکدا باید مهریه زن و مدت زمان دقیق عقد مشخص گردد، در غیر اینصورت عقد موقت و صیغه جاری شده صحیح نمی باشد.
شرایط نفقه در عقد موقت
در ازدواج دائم مرد موظف و مکلف به پرداخت نفقه زن خود می باشد. در صورتی که مرد از این وظیفه قانونی سرپیچی کند و خود را از این امر قانونی معاف کند برایش ضمانت اجرایی از سوی قانون تصویب و تعریف شده است و زن می تواند با مراجعه به دادگاه اقدام به شکایت ترک انفاق نماید.
اما در خصوص عقد موقت مطابق مقررات قانون مدنی مرد هیچ تکلیف و وظیفه ای در خصوص پرداخت نفقه به زن ندارد. لذا، تنها زن در صورتی می تواند درخواست نفقه کند که در ابتدا توافقی بینشان برای پرداخت آن صورت گرفته باشد و عقد بر مبنای چنین توافقی جاری شده باشد که زن مستحق گرفتن نفقه از سوی وی می باشد. در غیر اینصورت طبق قانون نفقه ای به زن تعلق نمی گیرد. مستند قانونی آن ماده 1113 قانون مدنی می باشد.
ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر اینکه شرط شده یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.
قوانین ارث در عقد موقت
طبق قوانین وضع شده و حسب مقررات قانون مدنی ارث میان زن و مرد فقط اختصاص به عقد دائم دارد. بدین معنا فقط در عقد دائم در صورت فوت یکی از طرفین شخص مقابل از همسر فوت شده اش ارث میبرد.
اما در ازدواج موقت یا همان صیغه چنین شرایطی وجود ندارد بدین منظور که اگر یکی از زوجین زن یا مرد فوت کند شخص دیگر از وی ارث نمی برد حتی اگر در ابتدا بینشان توافق شده باشد. مستند قانونی آن ماده 940 قانون مدنی می باشد.
ماده 940 قانون مدنی ” زوجین که زوجیت آنها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند ، از یکدیگر ارث می برند “
- اگر چه زن و مرد در صیغه موقت از یکدیگر ارث نمی برند اما اگر از نتیجه ازدواجشان فرزندانی داشته باشند آنها از پدر و مادر و همچنین پدرو مادر از فرزندان خود ارث می برند.
- مقررات مربوزط به ارث جزء احکام آمره می باشند و اشخاص نمی توانند بر خلاف آن با هم توافق کنند و توافق بر خلاف آن صحیح نمی باشد. بنابراین، شرط ارث بردن در عقد موقت صحیح نمی باشد.
بیشتر بخوانید : ارث زن از پس از فوت شوهر چقدر است ؟
عده زن در عقد موقت
مدت زمانی را که زن باید صبر کند تا بتواند ازدواج مجدد نماید را عده می گویند. هدف شرع و قانون از تعیین نمودن عده در خصوص ازدواج مجدد برای زن این است که ممکن است فرزندانی بوجود بیاید که با رعایت این شرایط اصل و نسبشان معلوم باشد.
لذا، تشخیص اینکه فرزند برای همسر قبلی زن بوده یا ازدواج مجددش آسان و مشخص باشد و بدین منظور که شک و تردیدی در این قضیه نباشد پس رعایت این امر قانونی است و سرپیچی از آن مشکلات متعددی را بوجود می آورد.
حسب قانون مدنی در عقد موقت عده زن در صورت بذل مدت یا انقضای مدت عقد 2 طهر می باشد. یعنی مدت زمانی که زن 2 بار عادت ماهیانه شود و پاکی ببیند. اما اگر زنی هنوز یائسه نشده باشد و عادت ماهیانه شود به هر دلیلی که عادت ماهیانه نبیند مدت زمان عده 45 روز است و در صورت باردار بودن زن تا زمان زایمانش باید عده نگه دارد. در صورتی که در زمان عقد موقت شوهر فوت نماید زن باید مدت چهار ماه و ده روز عده وفات شوهرش را نگه دارد.
زنانی که عده نداشته و این امر شامل حالشان نمی شود عبارتند از : زنان باکره، یائسه و زنانی که رحم ندارند که این گروه از زنان می توانند بلافاصله و بی وقفه بعد از جدایی ازدواج مجدد کنند.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل خانواده با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری