طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر

طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر

طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر، مستندات قانونی که زوجه به استناد آن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید : مطابق بند 12 از شروط چاپی ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه، چنانچه زوج بدون رضایت و اذن زوجه، همسر دیگری اختیار کند و شوهر این شرط را امضاء کرده باشد، زن اول می تواند با مراجعه به دادگاه و اثبات این امر حکم الزام زوج به طلاق را بخواهد در واقع با ازدواج بدون رضایت همسر اول زن وکیل در طلاق خواهد شد.

مطابق ماده ۱۶ قانون حمايت از خانواده مصوب سال  ۱۳۵۳ مرد تحت شرایط ذیل می تواند با داشتن زن، همسر دوم اختيار كند:

1. رضايت داشتن همسر اول.
2. عدم ايفاي وظايف زناشويي توسط همسر اول.
3. تمكين نکردن زن از شوهر.
4. ابتلاء زن به جنون.
5. محكوميت زن به حکم قطعی به مجازات 5سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که براثر عجز از پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال یا بیشتر حبس و بازداشت شود وحکم مجازات در حال اجرا باشد.
6. ابتلاء زن به هر گونه اعتياد مضرکه به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورده وادامه زندگی مشترک را غیر ممکن سازد.
7. ترك زندگي خانوادگي از طرف زن که تشخیص آن با دادگاه است .
8. عقيم بودن زن و دیگر عوارض و خصوصیات جسمی که نتواند صاحب فرزند شود.
9. غايب مفقودالاثر شدن زن برابر ماده 1029 قانون مدنی

بیشتر بخوانید : آشنایی با مراحل طلاق توافقی در سال 1401

ازدواج دائم مرد بدون رضایت همسر اول

یکی از شروط مندرج در سند نکاحیه  ازدواج مجدد زوج بدون رضایت  زوجه ( همسر اول )  می باشد. اگر این شرط به  امضای زوج رسیده باشد و وی بدون اجازه همسر اول ، همسر دوم اختیار کند، زوجه با اثبات آن در دادگاه ، وکیل در طلاق خواهد بود و می تواند با ثبت دادخواست طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر از طریق دادگاه حکم به الزام زوج به طلاق را درخواست نماید.

ازدواج مجدد مرد با اجازه دادگاه

مطابق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی تمکین از زوج تکلیف قانونی زوجه است، بنابراین، در صورتیکه  زوجه بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت خودداری نماید و مرد این امر را در دادگاه اثبات  نماید می تواند با طرح دادخواست صدور اجازه مجدد به دلیل ناشزه بودن زن از دادگاه تقاضای ازدواج مجدد را نماید . بدون اینکه نیازی به اجازه همسر اول باشد.

مطابق ماده ۱۶ قانون حمايت از خانواده مصوب سال  ۱۳۵۳که در بالا به آن اشاره شد زوج پس از اثبات موارد ذکر شده می تواند از دادگاه تجویز ازدواج مجدد را اخذ نماید بدون اینکه به نیازی به اجازه زوجه باشد.

سوال : در صورت ازدواج مجدد زوج به دلیل اثبات ناشزگی زوجه بدون رضایت زوجه ، آیا این حق برای زوجه به وجود میاید که از طریق دادگاه تقاضای طلاق به دلیل ازدواج مجدد نماید و یا به نوعی وکالت در طلاق برای زوجه به وجود می آید؟

به موجب رای وحدت رویه شماره ۷۱۶ چنانچه زوجه بدون مانع مشروع از انجام وظایف زناشویی امتناع نماید و زوج این امر را در دادگاه اثبات نماید و با اخذ اجازه از دادگاه با زن دیگری ازدواج نماید، وکالت زوجه از زوج در طلاق  مطابق ماده 1119 قانون مدنی  و بند ب از شرایط ضمن عقد که در ردیف ۱۲ درج گردیده، محقق و قابل اعمال نیست.

سوال : اگر مرد زن دیگری را صیغه  ( ازدواج موقت ) نماید همسر اول می تواند از دادگاه تقاضای طلاق نماید؟

بین قضات دادگاه در این خصوص رویه ها و اختلاف نظرهای متفاوتی وجود دارد ولی به توجه به اینکه کلمه ازدواج در شروط ضمن عقد به صورت مطلق به کار برده شده  و مقید نبست و هر ازدواجی ( دائم یا  موقت ) را بدون رضایت همسر اول در بر می گیرد و به نظر میرسد در صورت اثبات زوجه در دادگاه حق طلاق برای زوجه ایجاد گردد.

سوال : اگر زوج بند ب شرط 12 سند نکاحیه را امضاء نکرده باشد تکلیف چیست؟

اگر زوج بند 12 شروط ضمن عقد را در سند نکاحیه که مربوط به ازدواج مجدد زوج است را امضاء نموده باشد زوجه می تواند با استناد این بند و اثبات آن در دادگاه تقاضای طلاق نماید. ولی چنانچه این بند توسط زوج امضاء نشده باشد زوجه میتواند بر مبنای عسر و حرج مطابق ماده 1130 قانون مدنی از دادگاه تقاضای طلاق به دلیل عسر و حرج نماید.

بیشتر بخوانید : وکیل طلاق توافقی 

مجازات ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول چیست؟

مجازات ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول بدون رضایت زوجه یا بدون اجازه دادگاه جرم نیست. آنچه جرم است عدم ثبت واقعه نکاح دائم است. مطابق ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده عدم ثبت ازدواج دائم جرم بوده و مجازات آن جزای نقدی درجه پنج یا حبس تعزیری درجه هفت می باشد. همچنین مطابق ماده 56 قانون حمایت از خانواده، ” هر سردفتر رسمی که بدون اخذ …. حکم صادرشده درمورد تجویز ازدواج مجدد… به ثبت ازدواج اقدام کند….، به محرومیت درجه چهار موضوع قانون مجازات اسلامی از اشتغال به سردفتری، محکوم می شود.”

حکم شرعی ازدواج دوم بدون اجازه همسر اول چیست؟

حکم شرعی ازدواج دوم مرد بدون اذن همسر اول این است که این ازدواج صحیح بوده و اذن زن، تاثیری در بطلان یا عدم نفوذ نکاح صورت گرفته نخواهد داشت.

نمونه آراء قضایی صادره از محاکم در رابطه با ازدواج مجدد

• اگر زوج اظهار نماید که اگر زوجه به زندگی مشترک برگردد حاضر به ادامه زندگی مشترک با وی نیست اجازه ازدواج مجدد به زوج ، زوجه را  بیش از این در عسر و حرج قرار میدهد و این با انصاف و عدالت قضایی سازگار نیست.
• مطلبق بند 12 شروط ضمن عقد نکاح، اگر زوج بدون رضایت زوجه ازدواج مجدد نماید این امر از موجبات تحقق وکالت در طلاق برای زوجه  است که با توجه به مطلق بودن کلمه ازدواج، شامل ازدواج  دائم و موقت می شود.
• سابقه طرح دعوی و تقدیم دادخواست اعسار و تقسیط محکومٌ به از جانب مرد در خصوص حقوق مالی زوجه  اول مانند مهریه می تواند اماره ای بر عدم تمکن مالی زوج در دعوای اجازه مجدد زوج  تلقی گردد.
• ازدواج موقت مرد در صورت بیماری زوجه و عدم امکان تمکین خاص از زوجه ، موجب ایجاد تحقق شرط ضمن عقد نکاح مبنی بر حق وکالت در طلاق برای زن اول به علت ازدواج مجدد نمی گردد به ویژه اینکه منظور از ازدواج مجدد، نکاح دایمی است نه نکاح موقت.
• همین که دادگاه احراز کند که ازدواج مجدد زوج بدون اذن دادگاه بوده است وکالت در طلاق زوجه به موجب شرط ضمن عقد محقق می شود و حتی اگر زوج اثبات کند که ازدواج مجدد به دلیل ناشزگی زوجه صورت گرفته است باز هم تأثیری در موضوع نخواهد داشت.
• اعلام رضایت زوجه در خصوص شکایت رابطه نامشروع  از زوج، دلیل رضایت وی در خصوص ازدواج مجدد وی که قبلاً تحقق یافته محسوب نمی شود.
• ازدواج مجدد مرد ، به شرح مذکور در بند 12 از شروط ضمن عقد نکاح، که وکالت در طلاق برای همسر اول ایجاد می کند، منصرف به ازدواج دائم است و ازدواج موقت را در برنمی گیرد.
• چنانچه در عقد نکاح ذکر شده باشد که در صورت ازدواج مجدد مرد، زوجه وکیل در طلاق خواهد بود این شرط با توجه به مطلق بودن کلمه ازدواج، شامل ازدواج موقت نیز می شود.
• ازدواج مجدد مرد حتی اگر به دلیل نشوز زن باشد و به موجب رأی دادگاه ، چنانچه موجب بوجود آمدن اختلافات شدید و طولانی مدت با زن  اول گردد و تحمل آن برای وی دشوار باشد می تواند از مصادیق عسر و حرج تلقی شود.

جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل دادگستری