اجرا گذاشتن مهریه
قبل از آنکه بخواهیم با مراحل اجرا گذاشتن مهریه آشنا شویم، باید به این موضوع اشاره کنیم که شروط اجراییه بر اساس قانون به موارد زیر تقسیم میشود :
- مطالبه مهریه به موجب سند رسمی باشد یعنی مهرالمسمی قید شده در عقد نامه رسمی زوجین باشد و در دفترخانه به ثبت رسیده باشد.
- مهریه منجز باشد یعنی معلق به امر خاصی نباشد به طور مثال معلق به بارداری زوجه نباشد.
- مهریه و تعهدات موجل نباشد یعنی برای پرداخت مهریه مدت مشخص نگردیده باشد. بنابراین در صورتی که هر یک از این شروط به طور کامل وجود نداشته باشند، نمی توان به سراغ مراحل به اجرا گذاشتن مهریه رفت.
مراحل اجرا گذاشتن مهریه
به گفته وکیل خانواده توجه داشته باشید که وصول مهریه از دو طریق انجام میشود : 1 -از طریق دادگاه 2- از طریق اجرای ثبت. بیشتر متخصصان و وکلا اعتقاد دارند که روش اجرای ثبت بسیار راحت تر و بهتر از روش دیگر است و در ادامه ی مطلب با مراحل و جزییات دقیق به اجرا گذاشتن مهریه از این طریق آشنا می شویم. مراحل مطالبه مهریه از ثبت به طور خلاصه به موارد زیر تقسیم می شود :
زوجه برای به اجرا گذاشتن مهریه در ابتدا بایستی با داشتن اصل عقدنامه یا رونوشت آن و شناسنامه به محل وقوع عقد مراجعه و تقاضای صدور اجرائیه نماید. سر دفتر پس از تقاضای زوجه یا وکیل وی، اجرائیه را به مقدار مهریه درخواست شده زوجه صادر و به نشانی زوج از طریق پست ارسال می کند.
پس از صدور اجراییه ، موضوع حکم ( اجرائیه ) به زوج ابلاغ می شود. زوج هم پس از آنکه از ابلاغیه مطلع گردید 10 روز مهلت پرداخت مهریه دارد اگر شوهر ظرف مدت 10 روز مهریه زوجه را نپردازد زن می تواند تقاضای توقیف اموال نماید. اگر زوج توان پرداخت طی ده روز را ندارد باید راهی برای پرداخت آن مشخص کند و اعلام دارد.
با ابلاغ اجرائیه تقاضای وصول طلب مهریه از اموال توقیف شده زوج یا ضامن وی می شود. در صورت عدم اقدام از طرف زوج معادل مهریه از اموال وی توقیف می شود. زوجه می تواند تقاضای توقیف حقوق شوهر را بسته به وضعیت تاهل ( یک سوم یا یک چهارم) بنماید و همچنین می تواند زوج را ممنوع الخروج نماید. در مواقعی که پس از توقیف نیز اقدامی از زوج صورت نگیرد اموال توقیفی به مزایده گذاشته می شود و مهریه وصول می شود.
- اگر نشانی دفتر خانه محل وقوع عقد تغییر یافته و یا اگر سر دفتر فوت کرده باشد زوجه می تواند به کانون سر دفتران ازدواج و طلاق مراجعه نماید.
- اگر نشانی زوج تغییر پیدا کرده باشد صرف ارسال اجرائیه به نشانی زوج در سند ازدواج کفایت می کند.
- برای به مطالبه مهریه باید به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه کرد و ثبت احوال شهری صالح به رسیدگی است که دفترخانه محل وقوع عقد در آنجا قرار دارد.
- توجه داشته باشید که اموالی هستند که نمی توانید از اموال شوهر توقیف و در صورت توقیف مرد می تواند نسبت به آن اعتراض و تقاضای اعمال مستثنیات دین کند. به عنوان مثال اگر مرد دارای یک منزل مسکونی باشد که در آن سکونت داشته باشد و در شان مرد باشد یا اثاث مورد نیاز برای رفع حوائج زندگی محکوم علیه یا تلفن مورد نیاز مرد و وسایل کسب و پیشه و آذوقه مورد احتیاج محکوم علیه و افراد تکفل وی قابل توقیف نمی باشد.
مزایای به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت در مقایسه با دادگاه :
در رابطه با مراحل اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت و مزایای این روش در مقایسه با روش وصول مهریه از طریق دادگاه می توان با استناد به مفاد قانون مدنی به موارد زیر اشاره کرد:
- در روش اجرای ثبت، پس از اینکه زن به اداره اجرای ثبت مراجعه و اصل سند ازدواج و کپی آن را تقدیم نمود ، تقاضای صدور اجراییه می کند و اجرای ثبت نیز پس از طی مراحلی اجراییه را به مرد ابلاغ می نماید که باید هرچه سریعتر دین مهریه را بپردازد و عدم پرداخت آن ضمانت اجرایی همچون مزایده اموال و ممنوع الخروجی مرد را در پی دارد.
- اما از طریق اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه باید مراحلی شکلی طی گردد که شامل تقدیم دادخواست و تعیین وقت رسیدگی است که باعث می شود این شیوه زمان بر باشد.
- در اجرای ثبت تنها هزینه ای که پرداخت می شود حق الاجراست که آن هم اگر مرد مطابق مدت تعیین شده مهریه را بپردازد حق الاجرا هم به وصول مهریه تعلق می گیرد. اما در شیوه مطالبه از طریق دادگاه شروع رسیدگی منوط به پرداخت هزینه دادرسی می باشد و در صورت محکومیت مرد به پرداخت مهریه علاوه بر مهریه محکوم به پرداخت هزینه دادرسی می شود.
دادگاه مزیت دیگری که مطالبه از طریق اجرای ثبت دارد این امر است که امکان ممنوع الخروجی مرد را فراهم کرده تا مرد برای فرار از پرداخت بدهی مهریه نتواند به کشور دیگر متواری گردد این مهم در شیوه مطالبه از طریق دادگاه پیش بینی نشده و در آن امکان این کار وجود ندارد. - در روش اجرای ثبت، عملیات اجرایی بلافاصله پس از درخواست کتبی زوجه آغاز می شود درست برخلاف دادگاه که عملیات اجرایی پس از فرآیند دادرسی و صدور حکمی قطعی با درخواست اجرای حکم توسط محکوم له یا همان زوجه یا وکیل او آغاز می شود.
- در مطالبه مهریه از طریق دادگاه در صورتی که زوجه بخواهد کمتر از 110 سکه یا معادل آن را به اجرا بگذارد در اینصورت زوج باید مطابق ماده 2 قانون محکومیتهای مالی تمام مهریه راپرداخت کند و اگر زوج نسبت به پرداخت آن اقدام نکند جلب می شود. اگر زوحه نسبت به مازاد مهریه 110 اقدام کند دادگاه تمکن مالی زوج را بررسی و سپس تصمیم گیری می کند.
شرایط به اجرا گذاشتن مهریه در قانون جدید
قبل از تصویب بخشنامه جدید روش مطالبه مهریه به دو روش بود یکی از طریق ثبت و دیگری از طریق دادگاه. نحوه گرفتن مهریه به دو طریق بود. یکی از طریق دادگاه خانواده و دیگری از طریق اجرای ثبت. اما در حال حاضر با تصویب بخشنامه جدید زوجه بدوا نمی تواند مستیقما به دادگاه مراجعه و مهریه خود را مطالبه کند و ابتدا باید از طریق اجرای ثبت اقدام شود.
زوجه برای به اجرا گذاشتن مهریه بدوا باید از طریق اجرای ثبت اقدام نماید به این معنی که زوجه باید برای شروع کار به دفترخانه‌ای محل وقوع عقد مراجعه درخواست صدور اجرائیه نماید.پس از طی مراحل فوق چنانچه زوجه در مرحله اجرای ثبت موفق به وصول مهریه نشود و نتواند اموالی را جهت توقیف معرفی کند به دادگاه جهت اخذ مهریه معرفی می شود. اگر مرد پس از صدور حکم قطعی نسبت به پرداخت مهریه اقدام ننماید جلب می شود، مگر اینکه اعسار او ثابت شود.
برای به اجرا گذاشتن مهریه چه مدارکی لازم است؟
- اصل سند ازدواج
- کارت ملی
- شناسنامه
هزینه به اجرا گذاشتن مهریه
هزینه به اجرا گذاشتن در دادگاه و ثبت متفاوت می باشد . هزینه به اجرا گذاشتن مهریه در اداره ثبت حدودا 300 الی 400 هزار تومان است که در دفترخانه محل وقوع عقد از زوجه گرفته می شود. ولی هزینه به اجرا گذاشتن مهریه در دادگاه مستلزم پرداخت هزینه دادرسی می باشد زیرا مطالبه مهریه دعوای مالی محسوب می شود. مطابق مقررات قانون آیین دادرسی مدنی هزینه به اجرا گذاشتن مهریه تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال ۵ /۲ درصد ارزش خواسته و نسبت به مازاد بر آن، ۳/۵ درصد ارزش خواسته می باشد. هزینه به اجرا گذاشتن مهریه بر عهده خواهان دعوا یعنی زوجه می باشد.
سوالات متداول و کاربردی
1- تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهر چیست؟
پاسخ : اگر مردی فوت نماید زوجه می تواند برای نسبت مطالبه مهریه خود از اموال شوهر اقدام نماید و اگر و اگر اموال مرد بین وراث تقسیم شده باشد می تواند دادخواست مطابه مهریه را به طرفیت وراث تقدیم دادگاه کند جهت اطلاعات بیشتر در خصوص تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهرکیلیک نمائید.
2- همسر بنده نسبت به مطالبه مهریه اقدام کرد و تمام اموال من رو توقیف کرده است و همچنین مرا ممنوع الخروع کرده است ولی بعد از مدتی از انجام کارش پشیمان شد آیا من باید نیم عشر اجرایی به اداره ثبت بپردازم ؟
پاسخ : اگر زنی نسبت به مطالبه مهریه از طریق ثبت اقدام نماید و بعد از توقیف اموال به هر دلیلی از ادامه عملیات اجرایی منصرف شود نیازی به پرداخت نیم عشر اجرایی به اداره ثبت نمی باشد ولی اگر مال توقیف شده به مزایده رسیده باشد و در مرحله وصول باشد زوج باید نیم درصد اداره ثبت را بپردازد.
3- ملاک قیمت سکه در اجرای ثبت زمان درخواست اجرائیه است یا زمان وصول مهریه ؟
پاسخ : ملاک زمان وصول مهریه می باشد.
4- من و همسرم به صورت توافقی از هم جدا شدیم و توافق کردیم که ماهیانه یک سکه به وی پرداخت نمایم ولی امکان پرداخت اقساط مهریه همسرم را ندارم راهکار قانونی آن چیست؟
پاسخ : اگر قسمتی از اقساط مهریه را پرداخت کرده باشید ولی در حال حاضر توانایی پرداخت الباقی مهریه را ندارید یا قیمت سکه افزایش پیدا کرده باشد و شما توانایی پرداخت مابقی اقساط را ندارید، می توانید دادخواست تقسیط مهریه را بدهید.
5- همسر من نسبت مطالبه مهریه اقدام کرده ولی من نمی توانم همه مهریه را بپردازم کی می توانم درخواست اقساط دهم ؟
شما می توانید بعد از قطعی شدن حکم مهریه و بعد از صدور اجراییه نسبت به ثبت دادخواست اعسار از پرداخت مهریه اقدام نمائید و دادگاه با توجه به وضعیت درآمدی شما میزان اقساط و پیش قسط مهریه را تعیین می نماید.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل مهریه با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.