حضانت فرزند

حضانت فرزند

به گفته وکیل خانواده حضانت فرزند یکی از مهمترین و اصلی ترین مواردی است که از گذشته تا کنون به آن توجه می شود. در معنای لغوی می‌توان گفت که حضانت فرزند همان پرورش و نگهداری از کودکان است که بر اساس قانون جمهوری اسلامی ایران در صورت جدایی والدین و طلاق آنها، این وظیفه ی خطیر به یکی از والدین سپرده می شود.

توجه داشته باشید که بلوغ فرزندان همان عامل تعیین کننده محدودیت سنی حضانت می باشد. به طور کلی باید گفت که حضانت قبل از جدایی پدر و مادر بر عهده هر دوی آن ها می باشد اما بعد از جدایی بر اساس مصلحت کودکان مراجع قانونی یکی از والدین را برای حضانت آنان در نظر می گیرند. مطابق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی، حضانت هم حق و هم تکلیف والدین است.

بر اساس یک اصل کلی حضانت فرزندان هم دختر و هم پسر تا 7 سالگی با مادر می باشد. بعد از 7 سالگی حضانت دختر از 7 تا 9 با پدر و در مورد فرزند پسر 7 تا 15 با پدر می باشد. بعد از اینکه فرزند پسر به سن پانزده سال و دختر به سن سال تمام قمری رسیدند، از سن حضانت خارج می شوند وجود فرزندان می تواند تصمیم بگیرند که می خواهد نزد کدامیک از والدینشان زندگی کنند.

مطابق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت تا ۷ سالگی با مادر می باشد و و بعد از آن به پدر واگذار می‌ باشد. ولی در بحث حضانت، مصلحت کودک باید در نظر گرفته شود. مطابق ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده مصوب 1391 اگر بعد از ۷ سالگی زوجین درباره حضانت طفل اختلاف حاصل شد، به موجب تبصره ماده فوق، دادگاه با توجه به مصلحت کودک در خصوص حضانت او تصمیم‌گیری می‌کند.

بنابراین، بر اساس قوانین ما سن حضانت فرزند برای دختران تا ۹ سالگی و برای پسران تا ۱۵ سالگی است. پدر و مادر هر یک از آن‌ها که حضانت را برعهده گرفته‌اند حق ترک مسئولیت های خود را در قبال فرزندی که حضانت آن را بر عهده گرفته‌اند ندارند.

حضانت فرزند بعد از طلاق

بر اساس ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده 1391، دادگاه ضمن رای خود در مورد چگونگی حضانت و نگهداری اطفال و نحوه پرداخت هزینه‌های حضانت و نگهداری تصمیم مقتضی اتخاذ می‌کند. همچنین دادگاه باید با توجه به وابستگی عاطفی و مصلحت طفل، ترتیب، زمان و مکان ملاقات وی با پدر و مادر و سایر بستگان را تعیین کند.

هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت فرزند از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی ‌ حق شود، می‌تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش‌بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.

قوه قضائیه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل ساز و کار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید. آیین‌نامه اجرای این ماده ظرف شش ‌ماه توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.

مطالب مرتبط : وکیل حضانت فرزند

حضانت فرزند بعد از فوت والدین

مطابق مقررات قانون مدنی در صورت فوت یکی از والدین، حضانت بر عهده طرفی که زنده است می باشد. به عنوان مثال اگر پدر فوت نماید، حضانت طفل با مادر می باشد. اگر مادر صلاحیت و شایستگی نگهداری فرزند را نداشته یاشد ولی قهری فرزند می تواند حضانت را از وی بگیرد. در صورتی که هم پدر و هم مادر هر دو فوت شده باشند حضانت با جد پدری می باشد. در صورتی که فرزند جد پدری نداشته باشد، نزدیک‌ترین خویشان به ترتیب ارث این مسئولیت را بر عهده خواهند داشت.

نکاتی مهم در مورد حضانت فرزندان

1. هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادرکننده رای نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.
2. حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است، مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادسـتان، اعطای حضانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.
3. حضور کودکان زیر پانزده سال در جلسات رسیدگی به دعاوی خانوادگی جز در موارد ضروری که دادگاه تجویز می‌کند ممنوع است.
4. در شرایطی که هر دو والدین کودک از دنیا رفته باشند، مسئولیت نگهداری از فرزند بر عهده جد پدری خواهد بود. در صورت فقدان جد پدری، نزدیک ‌ترین خویشان به ترتیب ارث این مسئولیت را بر عهده خواهند گرفت.
5. بر طبق ماده ۱۱۶۹ مصوب در سال ۱۳۱۴ شمسی، محدوده سنی حضانت طفل پسر توسط مادر تا ۲ سال تعیین شده بود که با تغییراتی که در قانون حضانت فرزند در سال ۱۳۸۲ ایجاد شد، این محدوده سنی برای فرزندان دختر و پسر به ۷ سال رسید.

جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.