شرایط منع اشتغال زوجه
شرایط منع اشتغال زوجه، نوشته پیش رو توسط وکیل خانواده در خصوص شرایط منع اشتغال زوجه و موارد منع اشتغال زوجه برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. یکی از بزرگترین مشکلاتی که ممکن است اساس و بنیان خانواده را سست کند، اشتغال زن و شوهر به مشاغلی است که به بنیان خانواده آسیب وارد می کند.
در این راستا و برای مستحکم کردن بنیان خانواده و حفظ شئونات و حیثیت مرد و زن قانون مجموعه شرایط و قوانینی را پیش بینی کرده است. امروزه به دلیل شرایط اقتصادی جامعه و تحولات فرهنگی حضور زنان در حوزه اشتغال جامعه هر روز پر رنگ تر می شود. بر اساس قوانین ایران که گاها متکی به امر فقهی است زن هیچ وظیفه ای برای تامین نیاز مادی زندگی ندارد.
مطابق اصل 28 قانون اساسی هر کس حق دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوقی دیگران نیست را برگزیند. لذا، دولت موظف است با رعایت نیازهای جامعه مشاغل گوناگونی را برای همه ی افراد و امکان اشتغال به کار ایجاد نماید. حسب مسائل فوق در نظر داریم در این مقاله به مجموعه قوانین و شرایط منع اشتغال زوجه و موارد منع اشتغال زوجه بپردازیم.
موارد منع اشتغال زوجه
مطابق ماده ی 1117 قانون مدنی، در بعضی موارد خاص مرد می تواند و اختیار این را دارد که همسر خود را از اشتغال منع نماید. حسب این ماده گفته شده “شوهر می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند.”
نکته حائز اهمیت این است که قانون این حق را به زن هم داده است. یعنی اگر مرد هم اشتغالش منافی صلاح خانواده باشد زن می تواند مرد را از اشتغال منع نماید و دادگاه هم در صورتی که در امر معیشت خانواده مشکلی بوجود نیاید حکم به منع اشتغال مرد می دهد.
به موجب همین ماده فوق مرد تنها در سه مورد است که می تواند از اشتغال همسر خود جلوگیری نماید :
- اگر شغل زن منافی مصالح خانوادگی باشد.
- اگر شغل زن خلاف حیثیت مرد باشد.
- چنانچه شغل زن منافی حیثیت خود او باشد.
تشخیص شغل زن که منافی با مصلحت خانواده است کاملا به عرف بستگی دارد و ممکن است نسبت منافات خانواده ها با یکدیگر متفاوت باشد. بنابراین تشخیص چنین امری به عهده قاضی رسیدگی کننده می باشد.
- مشاغلی که مستلزم انجام حرام یا امری غیر قانونی باشد و یا اینکه شرع آن را برای شان انسان مناسب ندانسته در زمره مشاغل مخالف با حیثیت قرار می گیرند.
- چنانچه اشتغال زوجه در ضمن عقد ازدواج يا عقد لازم ديگری شرط شده باشد، شوهربه هيچ عنوان و يا دست کم تا زمانی که قرارداد کار زوجـه ادامـه دارد، نمـیتوانـد مـانع اشتغال شود ؛ البته در اين مورد نيز چنانچه اشتغال زوجه، زنـدگی خـانوادگی را در معـرض خطـر قـرار دهـد، شوهر به حکم دادگاه حق منع اشتغال زوجه را خواهد داشت.
- چنانچه زن با اشتغال خود، اعم از اشتغال به حرفه يا صنعت خاصـي در منـزل يـا بيـرون از آن، نتواند به تكليف تمكين از مرد عمل كند، علاوه بر عدم اسـتحقاق نفقـه، برابـر مـاده 1108 قانون مدني، مرد ميتواند برابر مـاده 1117 وی را از حرفـه يـا صـنعت ذكرشـده بـازدارد.
مواردی که مرد می تواند زوجه را از اشتغال منع نماید :
اگر مرد قبل از ازدواج به اشتغال زن آگاهی داشته باشد و یا در شرط ضمن عقد این شرط را پذیرفته باشد نمی تواند زوجه را از اشتغال خود منع نماید مگر در چند موارد که به انها اشاره می کنیم :
- در صورتی که بعد از عقد، صلاح خانواده به گونه ای تغییر کرده باشد که متضاد با اشتغال زن باشد. مثلا اینکه قبل از عقد ساعت کاری مرد به گونه ایی یوده است که جبران نبودن زن در خانه را می کرده است و میتوانسته نبودن زن در خانه را جبران نماید ولی پس از عقد به دلایل مشغله ی کاری زیاد نمی تواند جایگزین زن در خانه باشد و به امور خانه و فرزندان رسیدگی نماید و حضور زن در چنین شرایطی الزامی است.
- هر گاه پس از عقد بین زن و مرد، عناصری حیثیتی از قبیل تحصیلات، وضعیت اقتصادی و جایگاه اجتماعی تغییر پیدا کند و باعث شود اشتغال زن با حیثیات زن و یا مرد مخالف باشد.
تشخیص منافات اشتغال زوجه با چه کسی است؟
در این باره باید گفت شوهر خود به تنهایی نمی تواند به محل کار همسرش برود و منع اشتغال وی را درخواست کند. مرد باید از طریق دادگاه دادخواست منع اشتغال زوجه را تقدیم نماید و بعد از گرفتن حکم زوجه آن را به محل کار زن برده و به طور قانونی زن را از کار کردن منع کند.
در اینصورت مرد نمی تواند صرفا با ادعایی که دارد از اشتغال همسرش جلوگیری کند. بلکه شوهر ابتدا باید به عنوان مدعی در دادگاه اقامه دعوی کند و بعد از اثبات اینکه شغل همسرش منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خودش و همسرش باشد، منع اشتغال زن را از دادگاه بخواهد. اما اگر به تشخیص دادگاه شغل زن منافی با حیثیات زن و مرد نداشته باشد و خلاف مصالح خانوادگی نباشد مرد نمی تواند از اشتغال زن جلوگیری کند.
ملاک تشخیص مخالف بودن شغلی با حیثیات یکی از طرفین عبارت است از :
- وضع اجتماعی زن و مرد
- شرایط زندگی
- سطح خانواده آنها
- موقعیت اجتماعی، اقتصادی و مذهبی طرفین
- سوابق کاری ان ها و محیطی که در آن زندگی کرده و پرورش یافته اند و وضعیتی که در همان زمان حال در آن زندگی می کنند.
نمونه دادخواست منع اشتغال زوجه
ریاست محترم دادگاه
با سلام احتراماً به استحضار می رساند :
اینجانب با خوانده به موجب تصویر مصدق عقدنامه شماره …… مورخ …. دفترخانه شماره …. شهرستان ….. عقد ازدواج دایم منعقد نموده ام. حاصل زندگی مشترک در طول مدت …. فرزند دختر/ پسر/ بدون فرزند می باشد.
همسر بنده پس از ازدواج علیرغم مخالفت بنده در مجموعه ای مشغول به کار هستند که گاها تا دیر وقت با صلاحدید کارفرما سرکار می مانند که این امر منافی و مخالف با حیثیت خانوادگی و وضعیت اجتماعی و شغلی اینجانب می باشد.
لازم به ذکر است که درآمد بنده کفاف زندگی را می دهد. لذا با تقدیم این دادخواست به استناد مواد ۱۱۰۲ و ۱۱۱۷ قانون مدنی رسیدگی و صدور حکم به ممنوعیت ایشان از اشتغال را استدعا دارم.
جهت مشاوره حقوقی در خصوص شرایط منع اشتغال زوجه با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل دادگستری
سلان خسته نباشید بنده میتوانم از پس خرج زندگی برآیم یه بچه کوچک دارم خانومم شاغله کسی نیست از بچه مراقبت کنه ایا بنده میتونم منع شغل بگیرم
با سلام و احترام شما زمانی می توانید منع اشتغال بگیرید که شغل زن منافی مصالح خانوادگی یا شغل زن خلاف حیثیت مرد یا شغل زن منافی حیثیت خود او باشد.