طلاق خلع چیست؟
طلاق خلع، به طلاقی گفته می شود که زن به دلیل کراهت و تنفری که از شوهر خود دارد حاضر است در ازای طلاق مالی را به شوهر خود ببخشد و طلاق بگیرد که مال ممکن است معادل مهریه یا کمتر یا بیشتر از مهریه باشد. در این مقاله به بررسی شرایط و ارکان طلاق خلع می پردازیم.
نوع طلاق خلع بائن می باشد. در این نوع طلاق اگر زن به مهریه رجوع کند و مهریه را مطالبه نماید، نوع طلاق از خلع به طلاق رجعی تبدیل می شود و مرد نیز می تواند به زوجیت رجوع نماید.
مطابق ماده 1146 قانون مدنی طلاق خلع به طلاقی گفته می شود که زن به دلیل کراهتی که نسبت به مرد و خصوصیات وی مانند خلق و خوی بد، سوء اخلاق، نقص عضو، دست به زن داشتن ، داشتن همسر های متعدد و…. دارد باید مالی را به طور توافق یعنی معادل مهریه یا کمتر یا بیشتر از مهریه به زوج (شوهر) ببخشد تا او را راضی به طلاق نماید.
ماده قانونی طلاق خلع
ماده 1146 قانون مدنی” طلاق خلع آن است كه زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد ، در مقابل مالی که به وی می دهد ، طلاق بگیرد ؛ اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن یا بیشتر یا کمتر از مهر باشد ” .
در عرف و جامعه جمله و ضرب المثل قدیمی مهرم حلال جانم آزاد به گوشمان زیاد خورده است که مصداق بارز همین طلاق خلع می باشد. به عبارتی روشن تر در این نوع طلاق زن به دلیل بیزاری که از مرد خود دارد مال خود را که قسمتی از مهریه اش می باشد و یا بیشتر از آن پرداخت می نماید تا مرد را راضی به طلاق نماید.
نکته مهم و حائز اهمیت این است که در این نوع طلاق مرد حق رجوع ندارد. به استثای اینکه زن به او رضایت داده و مالی را که در قبال رضایتش (مهریه) به او داده استرداد نماید. در این حالت است که طلاق بائن به طلاق رجعی تغییر پیدا کرده و مرد هم می تواند به زن رجوع نموده و زوجیت بینشان دوباره شروع گردد.
طلاق خلعی نوبت اول و دوم چیست؟
چنانچه زوجین با توجه به شرایط موجود از سوی دادگاه مجبور به جدایی و طلاق شوند و یا اینکه طلاق آنها به صورت توافقی باشد جدایی بینشان از نوع طلاق خلع نوبت اول می باشد. لذا، اگر به طور مجدد و با جاری شدن صیغه با یکدیگر ازدواج کنند و دوباره جدا شوند طلاقشان از نوع خلع نوبت دوم است.
ارکان طلاق خلع چیست؟
- رکن اول داشتن تنفر و کراهت زن به شوهر به نحوی که ادامه زوجیت و زندگی مشترک برای او مشکل و سخت باشد و ادامه زندگی منجر به گناه و بی توجهی به اصل زندگی و تکالیف شرعی، قانونی، عواطف روحی و انسانی گردد.
- رکن دوم پرداختن مال از سمت زن به مرد در قبال انجام طلاق تا زوجیتشان تمام شود. به مالی که زوجه به زوج می بخشد فداء یا فدیه گفته می شود.
شرایط طلاق خلعی چیست؟
- یکی از شرایط مهم این نوع طلاق کراهت شدید زن از شوهرمی باشد به نحوی که زن به هیچ وجه قصد ادامه زندگی مشترک با شوهرش را نداشته باشد.
- صیغه و لفظ طلاق را باید دو مرد عاقل و بالغ بشنوند.
- در این طلاق تا هنگامی که زن مال بخشیده به شوهر را مطالبه نکند، شوهر نمی تواند به وی بازگشت نماید.
- باید صیغه طلاق خلع خوانده شود، به اینصورت که به عنوان مثال مرد به زن خود بگوید « …خالعتک» ؛ یعنی … تو را طلاق خلع دادم و زن باید بلافاصله قبول را بگوید.
- در طلاقی که به صورت خلع می باشد باید رنجش و بی میلی تنها از سوی زن باشد و چنانچه بي‌ميلي هر دو طرف باشد، به آن طلاق مبارات گویند، نه خلع.
مهریه در طلاق خلع
معمولا در این نوع طلاق زوجه مهرش را می بخشد به این دلیل که باید به اندازه مهریه اش که در عقد نامه ذکر گردیده یا کمتر یا بیشتر از آن را طبق توافق و نظر مرد به او ببخشد.
حسب قانون مدنی طلاق به دو دسته بائن و رجعی می باشد. در طلاق رجعی مرد در مدت زمان عده حق رجوع به زن را دارد اما در طلاق بائن امکان چنین امری وجود ندارد.
در طلاق خلع امکان رجوع برای شوهر درابتدا وجود ندارد ، ولی اگر زن نسبت به عوضی که برای طلاق به شوهر پرداخته رجوع کند و مهریه را مطالبه نماید، طلاق خلع به طلاق رجعی تبدیل می شود یعنی مرد نیز می تواند به زوجیت رجوع کند.
بیشتر بخوانید : مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
عده طلاق خلع چقدر است؟
مطابق ماده 1151 قانون مدنی « عده طلاق خلع سه طُهر است » . سه طهر یعنی اینکه زن باید از تاریخ ثبت طلاق سه بار دوران پاکیزگی بعد از عادت را به پایان برساند. به صورت کلی عده این نوع طلاق سه ماه می باشد. مدت زمان عده این نوع طلاق در زنان باردار تا وضع حمل می باشد
نکته : در صورتی که زوجه در زمان طلاق باکره باشد و بین زوجین رابطه زناشویی برقرار نشده باشد و یا در صورتی که زن یائسه باشد نیازی به نگهداشتن عده نیست.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری