طلاق به دلیل عسر و حرج زن
طلاق به دلیل عسر و حرج، به گفته وکیل خانواده طلاق به دلیل عسر و حرج یکی دیگر از مواردی می باشد که در قانون مدنی کشور ما بسیار به آن توجه شده است و در صورت وجود آن زن می تواند برای ارائه دادخواست طلاق به دادگاه خانواده مراجعه نماید. بر اساس قانون کشور ما می توان در تعریف عسر و حرج گفت که به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقّت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد عسر و حرج نامیده می شود.
نظرحقوقدان معاصر جناب امامي در خصوص عسر و حرج « تـشخيص درجـه اي كـه زن نمي تواند زندگاني زناشويي را ادامه دهد به نظر عرف مـي باشـد كـه در هـر مـورد بـا در نظرگرفتن وضعيت روحي، اخلاقي و اجتماعي زوجين و همچنين وضعيت محيط از حيث زمان و مكان آن را تعيين مي نمايد».
بر طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی که در سال ۱۳۸۱ اصلاح شد، عسر و حرج وضعیتی است که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد که در این صورت زن حق تقاضای طلاق دارد و در مورد اینکه چه چیزهایی عسر و حرج است.
باید گفت که مصادیق کامل آن در قانون ذکر نشده است و فقط به نمونه و مثال بسنده شده است. رویه دادگاه ها برای عسر و حرج در طلاق این است که به صورت موردی عسر و حرج زوجه متقاضی طلاق را بررسی می کنند.
در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق به دلیل عسر و حرج کند، چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود.
موارد عسر و حرج در قانون مدنی
عسر و حرج زن جز مواردی می باشد که در قانون کشور ما بسیار به آن پرداخته شده است. بر اساس قانون مدنی کشور ما می توان موارد عسروحرج را که منجر به طلاق و جدایی می گردد در دسته بندی زیر گنجاند :
1. ترك زندگي خانوادگي توسط زوج حداقل به مدت 6 ماه متوالي يا 9 ماه متناوب در مدت يک سال بدون عذر موجه. عبارت بدون عذر موجه دارای نکته های مهمی است که باید به ان توجه شود و ترك همسر بايد بدون عذر موجه باشد و تشخيص موجه بـودن عـذر، بـا دادگـاه است.
منظـور از عـذر موجه تمامي عذرهاي قانوني است مانند مانند مرضي كه مانع حركت است و نوعاً با توجه به وضعيت و شرايط زوجين ممكـن اسـت سبب دوري زوجين از يكديگر شود، فورس ماژور يا حوادث قهريه، یا گروگان گرفته شدن زوج یا حبس و در توقیف بودن او به شـرطي كـه زوج بـه هـدف تـرك همسر، اسباب توقيف خود را فراهم نياورده باشـد.
بنابراین ، ترك همسر باید ارادی باشد و زوج به عمد زندگی مشترک را ترک کند زوجه براي اثبات عسر و حرج خود تنهـا نيازمنـد اثبـات اصـل موضوع ترك زندگي از سوي شوهر اسـت و شـوهر بايـد بـراي دفـاع از رفتـار خـود بـه عذر موجه متوسل شود.
2. اعتياد زوج به يکي از انواع مواد مخدر يا ابتلاي وي به مشروبات الکلي که به اساس زندگي خانوادگي خلل وارد آورد و امتناع يا عدم امکان الزام وي به ترک آن در مدتي که به تشخيص پزشك براي ترک اعتياد لازم بوده است. در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید يا پس از ترک، مجدداً به مصرف مواد مذکور روي آورد، بنا به درخواست زوجه طلاق انجام خواهد شد.
اعتياد شوهر به تنهايي مجـوز طـلاق نيـست و زمانی مي تواند ملاك صدور حكم قرار گيـرد كـه مـضر و زيـان آور باشـد، و زوجين را از انجام تكاليف خـود بـازدارد و ادامه زندگي زناشويي را برای زوجه غيرممكن سازد.
3.محكوميت قطعي زوج به حبس پنج سال يا بيشتر.
4. ضرب و شتم يا هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعيت زوجه قابل تحمل نباشد.
5. ابتلاء زوج به بيماريهاي صعب العلاج رواني يا ساري يا هر عارضه صعب العلاج ديگري که زندگي مشترک را مختل نمايد.
6. استنکاف از پرداخت نفقه اگر مردي طبق ماده ۱۱۲۹ قانون مدني، مردی مرتکب ترک نفقه گردد، زن به استناد اين ماده مى تواند، از دادگاه تقاضاي طلاق نمايد؛ اما به دليل اهميت پرداخت نفقه از سوي مرد در صورتی که از پرداخت نفقه خودداری شود، مي تواند يكي از مصاديق عسر و حرج نيز به حساب آمده و براساس آن نيز زوجه تقاضاي طلاق نمايد.
اثبات عسر و حرج
احراز عسر و حرج زن توسط دادگاه صورت می گیرد و زن مطابق قاعده « البینه علی المدعی » زنی که مدعی عسر و حرج است باید آن را در دادگاه ثابت کند و اجازه طلاق برای زوجه به دو امر بستگی دارد اول ارائه دلیل اثباتی عسر و حرج از جانب زوجه دوم احراز وضعیت زندگی مشترک و عدم توانایی زوجه بر ادامه زندگی زناشویی.
دادگاه پس احراز عسر و حرج زن و پس از رسیدگی و مذاکره با طرفین چنانچه موفق به صلح و سازش زوجین نگردد زوج را الزام به طلاق می کند و در صورت استنکاف زوج راسا طلاق می دهد.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
از مقاله تان خیلی استفاده کردم. متشکرم